Başlıklar
Eski chat siteleri zamanla yerini yeni uygulamalara bırakarak tarihten silinmiştir. Yazımızda bir zamanlar popüler olan uygulamalardan bahsettik. Zaman içerisinde binlerce hatta milyonlarca kullanıcıya ulaşmayı başarmış ancak günümüzde nostaljiler arasına karışmış uygulamalardan yazımızda bahsettik. En popüler uygulamaları sizler için anlattık. Zamanında popüler olan anlık mesajlaşma uygulamalarını hatırladıkça siz de gülümseyeceksiniz.
Eski Chat Siteleri: İnternetin Başlangıcından Nostaljik Bir Yolculuk
Eski chat siteleri denince herkesin aklına ilk olarak MSN yani Windows Live Messenger gelir. Geniş kullanıcı kitlesiyle döneminin ötesine geçmeyi başaran bu uygulama eski chat siteleri arasında en rağbet görenidir. Günümüzde yerini Outlook’a bırakan MSN efsaneler arasında yer almayı başarmıştır. MSN, Netlog, Yonja gibi birçok kullanıcıya ulaşan ve döneminde izler bırakan uygulamaları yazımızda ele alacağız.
Efsaneleşen MSN
Microsoft tarafından çıkarılan internet hizmeti sağlayıcısı MSN (Microsoft Network), eski dönemlerde kullanılan popüler bir uygulamaydı. 1995 yılında piyasaya çıkan uygulama 2000’li yıllardan itibaren yoğun ilgi görmeye başladı. Mesajlaşma özelliğiyle geniş bir kitleye ulaşan MSN eski chat siteleri arasında efsaneleşmiştir. O döneme göre birçok teknolojiyi barındıran uygulama uzun yıllar boyunca kullanılmış, daha sonra yerini Skype uygulamasına bırakmıştır.
MSN sitesine girdiğimizde hala aktif olduğunu ve içerisinde haberleri barındırdığını görüyoruz ancak anlık mesajlaşma özelliği artık aktif değildir. Mesajlaşma yerini Skype ve Hotmail uygulamalarına bırakmış, mazide bir efsane olarak kalmıştır. MSN sitesi ana sayfasında hava durumu, haberler, spor, eğlence gibi farklı içerikleri barındırıyor. Eskiden Windows Live Messenger ile anında mesajlaşma sağlayan uygulama çevrimiçi kullanıcıların birbirleriyle kolay şekilde iletişim kurmasını sağlıyordu. Günümüzde bunu birçok uygulama aracılığıyla sağlayabilsek de o dönem için etkileyici bir özellikti. Kullanıcılar gruplar bile kurabiliyor ve birlikte sohbet edebiliyordu. Bunun yanı sıra ücretsiz e-posta hizmeti de sağlıyordu. Pek kullanılmayan diğer özellikleri blog oluşturmaya yarayan MSN Spaces ve arama motoru olan MSN Search özelliğiydi.
Günümüzde birçok hizmeti kullanımdan kalkmış olsa da bazı bölgelerde ve ülkelerde hala kullanılabilir. Microsoft’un diğer ürün ve hizmetleri olan Outlook.com (eski adıyla Hotmail) ve Skype gibi uygulamalar ise hala kullanılabilir.
Emo Trendi Netlog
Eski chat sitelerinden Netlog, 2003 yılında kurulmuş çevrimiçi topluluk platformu ve bir sosyal ağdır. Kullanıcılar burada diğer insanlarla iletişim kuruyor, arkadaşlık ediyor ve içerik paylaşabiliyordu. Site içerisinde blog oluşturabiliyor ve fotoğraflar yükleyebiliyordu. Kullanıcılar ilgi alanlarına göre profillerini düzenleyerek diğer kullanıcılarla etkileşim kurabiliyordu. O zamanki diğer sosyal ağ sitelerinden farklı olarak arkadaş listesini gizli veya açık olarak ayarlayabiliyordunuz.
Özellikle Avrupa ülkelerinde yoğun ilgi gören uygulama zamanla diğer sosyal ağ platformlarına yenik düşmüş ve piyasadan silinmiştir. Facebook gibi güçlü platformların yükselmesiyle tarihe karışmış ve 2015 yılında resmi olarak kapatılmıştır.
Üniversitelilerin Yeri Hi5
Eski chat sitelerinden Hi5, 2003 yılında çıkan sosyal ağ ve çevrimiçi topluluk platformudur. Burada yeni insanlarla tanışabiliyor, diğer insanlarla iletişim kurabiliyor ve yeni arkadaşlıklar edinebiliyordunuz. Profil sayfanızı oluşturduktan sonra arkadaşlık isteği gönderebiliyor ve yeni kişiler tanıyabiliyordunuz. Özellikle ABD bölgesinde popüler olan uygulamada genelde üniversiteliler takılıyordu. Üniversiteli gençler arasında yaygınlaşan ve git gide popülerlik kazanan uygulama yeni çıkan sosyal medya uygulamalarıyla rekabet edemeyince unutuldu. Zaman içerisinde kullanıcı sayısı bir hayli azaldı ve diğer büyük uygulamaların gölgesinde kaldı. Hal böyle olunca Hi5 resmi olarak 2011 yılında kapandı.
Türk Uygulaması Orkut
2004 yılında kurulan Orkut uygulaması 400 milyon kullanıcıya ulaşmayı başarmış eski chat sitelerindendir. Google şirketinde çalışan Orkut Büyükkökten adlı mühendis tarafından kurulan uygulama Dünya genelinde kullanıcılara ulaşmayı ve ses getirmeyi başarmıştır. Özellikle Hindistan ve Brezilya’da çok kullanılmıştır.
Facebook ile aynı dönemde benzer amaçla oluşturulan Orkut uygulamasında profilinizi oluşturabiliyor, fotoğraf ve video gibi içerikler paylaşabiliyor, arkadaş ekleyebiliyordunuz. Çevrimiçi olarak anlık iletişim kurmayı sağlayan uygulamada blog yazmak da mümkündü. Zamanla Facebook’un ünü Orkut uygulamasını geçti ve uygulama unutulmaya yüz tuttu. Google uygulama için ne kadar dirense de başarılı olamadı ve eski chat siteleri arasında yerini aldı.
Facebook Benzeri Yonja.com
Eski chat uygulamalarından Yonja, 2005 yılında kurulan eski Türk sosyal ağ platformudur. Türkiye’de oldukça popüler hale gelen uygulamanın amacı çevrimiçi ortamda insanları buluşturmaktı. Diğer uygulamalar gibi arkadaş ekleme, profil oluşturma, mesajlaşma ve paylaşım yapma gibi özellikleri bulunuyordu. Kullanıcılar bu uygulamada çeşitli etkinliklere katılabiliyor, gruplar oluşturabiliyordu. Diğer uygulamlar gibi Facebook’a yenik düştü ve unutuldu.
MIRC ve IRC Gibi İstemci Siteler
MIRC uygulamasının tarihi oldukça eskiye dayanır. 1988 yılında Finlandiya’da geliştirilen uygulama kullanıcıların anlık mesajlaşma ve dosya paylaşımı yapabildiği istemcidir. Internet üzerinden sohbet protokolü olarak bilinir ve sunucular aracılığıyla dünya genelinde kullanıcıları bir araya getirir.
Uygulama Windows işletim sistemi için özel olarak geliştirilmiştir. Kullanıcıların IRC sunucularına bağlanarak farklı odalarda sohbet etmesini, dosya paylaşmasını ve diğer kullanıcılarla etkileşimde bulunmasını sağlar. Kullanıcılar burada takma adlar kullanabilir. Sunucu seçimini kendileri yapar, farklı sunuculara bağlanarak farklı odalarda sohbet edebilir. Aynı zamanda belirli konularda ve alanlarda düzenlenen kanallara katılmaları da mümkündü.
90’lı yıllarda oldukça popüler olan uygulama 2000’li yılların başında da popülerliğini korumuştur. Zaman içerisinde daha işlevsel sohbet programlarının yükselmesiyle piyasadan silinmiş ve unutulmaya yüz tutmuştur. MIRC uygulaması unutulsa da günümüzde hala IRC toplulukları nostaljik olarak devam eder.
ICQ Uygulaması
1996 yılında ortaya çıkan uygulama anlık mesajlaşma, dosya paylaşma, sesli ve görüntülü görüşme gibi iletişim özelliklerini barındıran çevrimiçi bir uygulamadır. Kullanıcılar burada çevrimiçi olan kişileri görüntüleyebiliyor ve anlık olarak mesajlaşabiliyordu. Özellikle 2000’li yıllarda oldukça popüler olan uygulamada kişiler icq numaralarıyla birbirini ekleyebiliyor ve iletişim kurabiliyordu. Zamanla Skype, WhatsApp ve Facebook Messenger uygulamayı tahtından etmiş, eski chat uygulamaları arasına göndermiştir.
AOL Instant Messenger (AIM): İnternette İlk Anlık Mesajlaşma
1997 yılında America Online tarafından geliştirilen AOL Instant Messenger kullanıcıların anlık olarak mesajlaşmasını sağlıyordu. Kullanıcılar isimleri ve şifreleriyle uygulamaya giriş yaparak kişi listelerinde bulunanlarla çevrimiçi olarak iletişim kurabiliyordu. Aynı zamanda çevrimdışı olan arkadaşlarına sonra görebilecekleri mesajlar da bırakabiliyordu. Milyonlarca kişi tarafından kullanılan uygulama zamanla yerini yeni teknolojilere bıraktı ve 2017 yılında sonlandırıldı. Anlık mesajlaşma tarihinde önemli yere sahip olan uygulama artık kullanılmıyor.
Popüler Uygulamalardan Yahoo Messenger
Yahoo tarafından geliştirilen mesajlaşma uygulamasında sesli görüşme, anlık mesajlaşma, dosya paylaşımı ve görüntülü görüşme yapabiliyordunuz. Aynı zamanda içerisinde oyun oynayabiliyor ve eğlenceli içeriklere de ulaşabiliyordunuz. 1998 yılında çıkan Yahoo Messenger büyük popülarite elde etmişti ve uzun yıllar boyunca kullanıldı. Çok geniş bir kitlesi olduğu için iOS ve Android cihazlar için uygulaması bile bulunuyordu. Maalesef ki daha yeni teknolojilerin ortaya çıkmasıyla geride kaldı ve zamanla popülaritesi azaldı. 2018 yılındaysa Yahoo Messenger hizmeti tamamen kapandı. Günümüzde anlık mesajlaşma tarihinin önemli bir parçası olarak hatırlanıyor.
Eski Chat Sitelerinin Popülerliği ve Sonraki Evrimleri
Teknolojinin gelişmesiyle insanlar iletişim ihtiyaçlarını gidermek için çeşitli yollara başvurdu. 90’lı yıllarda başlayan çevrimiçi iletişim furyası günden güne gelişerek günümüzdeki halini aldı. Peki eski chat sitelerine ne oldu? Hala daha gelişmeye devam eden bu furyada eski chat uygulamalarını geride kaldı ve yerini yeni teknolojilere bıraktı. Eski chat sitelerinin hepsi ilk çıktıkları dönemde büyük ses getirdi. Döneminin şartlarına göre herkesi şaşırtan ve ilgileri üzerine çeken uygulamalardı. O dönemin şartları ele alındığında görüntülü konuşmak, çevrimiçi olarak mesajlaşabilmek ve kolayca dosya gönderebilmek şaşırtıcı oluyordu. Özellikle gençler bu uygulamaları oldukça kullanıyordu.
Her çıkan uygulama bir diğerini gölgede bırakarak büyüdü. Yeni teknolojilerin kullanılması ve uygulamaların git gide gelişmesi kullanıcıları yeni uygulamalara yöneltti. Facebook uygulamasının çıkmasıysa hepsi için son oldu. Gelişmiş özellikleriyle Facebook kısa sürede büyük ses getirdi ve bütün kullanıcıları içerisine çekti. Diğer uygulamalardan gelen kullanıcılar arkadaşlarını burada bulunca eski chat uygulamaları tarihte kaldı. Zaman içerisinde gelişen WhatsApp, Facebook Messenger gibi uygulamalar son dönemde daha popülerdir.
Eski Chat Sitelerindeki Sohbet Kültürü ve Dil Kullanımı
Eski chat sitelerindeki anlık sohbetler tercih edilmelerinin en büyük nedeniydi. Bu sitelerin popüler olduğu 1990’dan itibaren insanlar sanal ortamda iletişim kurabiliyordu. Eski chat sitelerinde kısa ve hızlı mesajlar ön plandaydı. İnternet bağlantı hızları yavaş olduğu için kullanıcılar mesajları hızlıca yazıp göndermek istiyordu. Bu nedenle çoğunlukla kısaltmalı yazıyorlardı, yazarken sesli harfleri yutuyorlardı. Örneğin “merhaba” kelimesi o dönemde “mrb” olarak yazılırdı.
Chat jargonu yaygındı. İnternet diline göre bazı kısaltmalar vardı. Örneğin; “LOL” (Laugh Out Loud – Yüksek Sesle Güldüm) kelimesi çok komik olan bir şeyi tanımlamak için kullanırdı. Kullanıcılar çoğunlukla nickname yani takma adlarla kaydoluyordu. Bu adlar genelde eğlenceli olurdu. Kullanıcılar genelde samimi bir dil benimser ve samimi paylaşımlar yapardı. Bu şekilde eski chat sitelerindeki sohbet kültürü ve dil kullanımı internetin gelişmesiyle değişmiştir.
Eski Chat Sitelerinin Modern Sosyal Medya ile Karşılaştırılması
Eski chat sitelerinin tamamı yerini yeni sosyal medya platformlarına bırakmış ve tarihe karışmıştır. Modern sosyal medya platformlarıyla aralarında büyük farklar vardır. Eski chat sitelerinde kullanıcılar genelde metin tabanlı, yazışmaya dayalı iletişim kurardı. Şimdilerde ise görüntü, video, dosya gibi zenginleşmiş içerikler paylaşılabiliyor. Eskiden yalnızca tek bir kullanıcı kitlesine hitap ederken günümüzdeki uygulamalar içeriklerin çeşitlenmesiyle her kesime hitap ediyor. Eskiden sınırlı etkileşim kurabiliyorken şimdi beğeni, yorum, paylaşım gibi birçok şekilde etkileşim kurulabiliyor. Şimdilerde daha çok mobil erişime önem verilirken eskiden masaüstü kullanıma göre tasarımlar yapılırdı.
Önemli farklardan biri tabii ki güvenliktir. Eski chat sitelerinde güvenlik açıkları oluşabiliyorken günümüzde güvenlik ve gizlilik haklarına çok önem verilir. Çift faktörlü doğrulama gibi güvenlik önlemleri neredeyse bütün güncel uygulamalarda görülür.
Eski chat siteleri ve günümüz sosyal medya platformlarını kıyasladığımızda internetin farklı dönemlerindeki ihtiyaçlarına göre geliştiğini görüyoruz. Eski chat sitelerinde yalnızca temel iletişim ihtiyaçları karşılanırken günümüz sosyal medya platformlarında daha zengin içerik türleri ve daha geniş skalada bir kullanıcı kitlesi görülür.
Chat Sitelerinde Güvenlik ve Gizlilik
Chat siteleri kullanıcıların anlık olarak iletişim kurduğu, kişisel bilgilerini ve içeriklerini barındırdığı için güvenlik önemli bir kıstastır. Bu nedenle güvenlik ve gizlilik koşullarını sağlamak için farklı yöntemler geliştirilmiştir. Kimlik doğrulama yöntemi, iki faktörlü doğrulama gibi çeşitli yöntemlerle güvenlik sağlanır. SMS ile doğrulama genelde en güvenli olanıdır.
Bu tarz sosyal platformlarda güvenlik önlemlerine kendiniz de dikkat etmeniz gerekir. Güçlü şifreler kullanmak, her platformda farklı şifre kullanmak, e-posta doğrulaması yapmak, iki faktörlü doğrulamayı aktif hale getirmek gibi önlemler alarak hesabınızın güvenliğini sağlayabilirsiniz. Aynı zamanda uygulama içerisinde tıkladığınız bağlantılara ve yönlendirmelere dikkat etmeniz gerekir.
Neden Eski Chat Siteleri Hala Nostaljik Değer Taşıyor?
Eski chat sitelerinin neredeyse hepsi o döneme damga vurduğu ve büyük bir etki oluşturduğu için hala nostaljik değere sahiptir. Sitelerin çoğu kapansa da kullanıcılar o dönemleri ve uygulamaları mazi olarak hala hatırlar. O dönemde hepsi internet kültürünün önemli bir parçası olmuş ve birçok insanın hayatında önemli rol oynamıştı. Birçok insanın internetle ilk defa tanıştığı yerler olan bu uygulamalarda çevrimiçi iletişim kurmak o dönemde inanılmaz bir teknoloji sayılıyordu. Daha basit ve sade tasarıma sahip eski sitelerin anlaşılması daha kolaydı. İnsanlar burada farklı kültürden, farklı yerlerden yeni arkadaşlar edinebiliyor ve ufkunu genişletebiliyordu. Bu gibi faktörler hala eski chat sitelerini özel kılar ve nostaljik bir değer katar. İnternetin başlangıcına dair birçok insana güzel anıları ve duyguları hatırlatır.
Skype Hesap Silme yazımıza göz atmak isteyebilirsiniz.
