Başlıklar
Bilgisayar ve teknolojik ürünler kapsamında en çok araştırılan parçalardan birisi olan rom nedir ve ne için kullanılır sorusunu açıklamaya çalışacağız. Bilgisayarın önemli parçalarından olan ROM parçasının açılımı Read Only Memory yani sadece okunabilir bellektir. Türkçeye rahat okunabilir hafıza olarak da çevrilebilir. Bilgisayardaki okunabilir verilerin bulunduğu hafıza çipine denir. ROM içerisinde yer alan veriler okunur fakat yeni veri girişi söz konusu olmaz.
Bilgisayarlarda yer alan BIOS çipi bu örneklerden birisidir. Bilgisayarın üretimi sırasında yazılmış olan veriler sonsuza dek bu çiplerde bulunur ancak sonradan veri eklenemez. Mesela BİOS çipinde bilgisayarın açılışını sağlamak için veriler bulunur, bunlar üretilirken eklenmiştir ve bilgisayar her açılışında bu verileri kullanır.
ROM yalnızca bilgisayarda değil çamaşır makinesi, kahve makinesi, bulaşık makinesi ve buzdolabı pek çok elektronik alette de yer alır. ROM’ların en temel kullanım işlevi, yanlışlıkla değiştirilmemesi gerekli olan kıymetli verilerin saklanması işlemidir. Aynı zamanda rom bünyesine kaydedilen içerikler, hiçbir zaman güncellemeye ihtiyaç olmaksızın çalışacak şekilde hazırlanır.
ROM çeşitlerine ve kullanım amaçlarına yazımızın devamında göz atalım.
ROM Tipleri Nelerdir?
ROM bellekler her bilgisayarda bulunan bellek türüdür. Bilgisayarın açılması için ihtiyaç duyduğumuz BIOS çipi bile bir çeşit ROM bellektir. Bilgisayarlarda kullanılan farklı ROM tipleri vardır. Eprom, Prom, Mrom ve Eeprom olmak üzere adlandırılır. ROM çeşitlerinin anlamı şu şekildedir:
- Eeprom: Elektrik aracılığı ile silinebilir ve ayarlanabilir bellek çeşididir.
- Eprom: Programlanabilir ve silinebilir salt okunur bellek çeşididir.
- Prom: Programlanma özelliğine sahip salt okunur bellek çeşididir.
- Mrom: Bir kez değiştirilme özelliğine sahip salt-okunur bellek çeşididir.
Yukarıda sayılan içeriklerin hepsi ROM çeşidi olan hafıza çipleridir. Bazısı değiştirilemez, bazısı bir kez değiştirilebilir, bazısı silinemez, bazısı ise elektrik kesildiğinde silinebilir olanıdır. Makinelerin kullanım amacına göre farklı çeşit ROM bellekler yerleştirilebilir.
Stock ROM Nedir?
Stock ROM kavramı akıllı telefonlarda karşımıza çıkan bellek çeşididir. Telefonu ilk aldığınızda içerisinde bulunan yazılım anlamına gelmektedir.
Akıllı telefonunuzu kutusundan çıkarıp ilk açtığınızda telefonun markasına ve yüklü olan işletim sistemine göre karşınıza bir yazılım çıkmaktadır. Bu yazılım sayesinde telefonunuzu kurabilir ve kullanılabilir hale getirebilirsiniz. İçerisinde bulunan yazılıma stock rom denir. Android ve ios cihazlarda bulunur.
ROM ve RAM Farkı
ROM kavramı Rgenelde RAM kavramı ile sıklıkla karıştırılır. İsimleri benzer olduğu için ayırtmakta güçlük çekilir. Bu yüzden RAM ve ROM farkı merak edilmektedir. Ne kadar benzese de aslında farklı amaçlar için kullanılan bellek türleridir. RAM ve ROM farkına birlikte değinelim.
ROM sadece okunabilir bellek iken RAM rastgele erişilebilir bellek anlamına gelir. Aralarındaki en belirgin fark ROM belleklerin sadece okunabilir hafızaya sahip olması ve RAM belleklerin ise hem yazılabilir hem de silinebilir hafızaya sahip olmasıdır. RAM bellekler geçici hafızaya sahipken ROM belleklerde veriler ise sonsuza kadar kalıcıdır.
Cihazınızın açık kalmasını sağlayan mevcut destekleyici elektrik kesildiği zaman RAM hafızası silinirken ROM hafızasında elektrik mevcut olmasa da veriler korunur. ROM kalıcı verileri içerdiği için elektrik kesintisi verileri etkilemez. Fiyat olarak baktığımızda ise RAM fiyatları ROM fiyatlarına göre daha yüksektir.
RAM çipleri pek çok teknolojik alette önemli bir donanım olarak karşımıza çıkar. Geçici depolama ünitesi olarak da düşünülebilir. RAM çiplerinde yer alan geçici hafızada veriler anlık olarak saklanır. Ancak ROM daha kalıcı bir işleve sahiptir. Sadece okunabilen verileri saklar ve yeni veri girişine imkan tanımaz.
Bunun yanı sıra üretim aşamasındayken oluşturulmuş olan menüler sonsuza dek çiplerde tutulabilir. Buna en belirgin örnek bilgisayarlarda yer alan BIOS çipleridir. Ancak yalnızca bilgisayar içeriği olmakla kalmaz farklı elektronik aletlerde de kullanılır. Kullanımında temel amaç değiştirilmemesi gerekli olan verilerin depolanması hizmetidir. Bu veriler cihaz için oldukça önemlidir ve değiştirilmesi sorunlara yol açar.
Bu nedenle ROM hafıza çipi daha çok elektronik ürünlerde yer alan kalıcı bellek tipidir. Üzerinde herhangi bir oynamayı olanaklı kılmak için değil, mevcut elektronik aletin doğru bir şekilde çalışmasını sürdürmek için uygulanmış bir içeriktir. Bu sebeple de ROM çipleri yalnızca okunabilir hafızaya sahiptir. Çünkü üzerinde değişiklik yapılması amaçlanmaz ve bu şekilde oluşturulmaz.
Göz atmak isteyebilirsiniz; Fastboot Ne Demek? Nasıl Çıkılır? 10 Soru
